Kuşatma Savaşları
İlkçağ şehir devletlerinden beri, tarihin akışını değiştiren pek çok kuşatma savaşı yaşandı. Troya savaşını anlatan Homer’in İlyadası, belki epik bir söylenceydi, ancak, tunç çağında yüzlercesi yaşanan ve şehir devletlerini tarihten silen kuşatma savaşları için iyi bir tasvirdi.
Kuşatma savaşları, şehirler, askeri birimler veya geçmişte kaleleri ele geçirmek için yapılan, çevirme, yıpratma, düşük yoğunluklu savaşlardır. Kimi zaman belirli bir süre ablukaya alıp, tedarik zincirini engellemek bile, bir şehrin ya da askeri savunma birimini, şiddetli bir çatışma yaşanmadan teslim olmasına sebep olabilir.
Tarih boyunca yaşanan kuşatma savaşları arasında bazıları sadece sınırları çakışan iki devlet için kaçınılmazdı, bazı yerler stratejik konumu sebebiyle dünyanın öteki ucundan gelen ordularla savaşmak zorunda kaldı ve bazı kuşatma savaşları sadece o bölgenin, savaşa karışan ülkelerin değil tarihin gidişatını değiştirdi.
İstanbulun fethi (Siege of Constantinople) 1453
Konstantinopolis, Roma İmparatoru, Büyük Konstantin tarafından 330 yılında kurulmuş ve imparatorluğun merkezi Roma dan bu şehre taşınmıştı. 1453’e yakın 1100 yıl boyunca sayısız teşebbüs ve 20 önemli kuşatma yaşayan şehir, ünlü surları ve stratejik konumu ile fethedilememişti. Konstantinopolis’in fethi 6 Nisan 1453’te Fatih Sultan Mehmed tarafından başlatılan ve 53 gün süren bir kuşatma ile gerçekleşti. Bizans imparatorluğu tarihe karıştı.
Leningrad Kuşatması (Siege of Leningrad) 1941-44
Leningrad Ablukası olarak da bilinen Leningrad Kuşatması, Alman Ordusu Kuzey Grubu, İspanyol Mavi Tümeni ve Fin Ordusu tarafından güneyden yapılan uzun süreli bir askeri ablukaydı. 2.Dünya Savaşı’nın Doğu Cephesinde, tarihsel olarak ve şu anda Saint Petersburg olarak bilinen Leningrad’a karşı düzenlendi. Kuşatma, 8 Eylül 1941’de başladı. Sovyetler 18 Ocak 1943’te şehre dar bir arazi koridoru açmayı başarsa da, kuşatma başladıktan 872 gün sonra 27 Ocak 1944’e kadar devam etti. Tarihin en uzun ve en yıkıcı kuşatmalarından biri olarak kabul edilir. 3 yılda 4 milyon asker zayiatı ve 1 milyon sivil ölümü gerçekleşmiştir.
Tire Kuşatması (Siege of Tyre) MÖ 332
Persler üzerine sefere çıkan Büyük İskender, Tire (Tyre) şehrinin teslim olmaması üzerine, 7 ay süren bir kuşatma gerçekleştirdi. Şehrin ele geçirilmesinin ardından, İskender, diğer şehir devletlerine göz dağı vermek için, şehri yaktı. 8000 erkeğin öldürülmesi, 30.000 kadın ve çocuğun köle olarak satılmasının ardından Tire şehir devleti tarihten silinmiş oldu.
Sparta Kuşatması (Siege of Sparta) MÖ 272
M.Ö. 272’de Epirus (Makedon) Kralı Pyrrhus, Peloponnese’deki fetih savaşlarını genişletmek ve Sparta’yı işgal etmek için sefere çıktı. Spartalılar, , Kral Spus ordusunun liderliğindeki ana Sparta ordusunun gelmesine kadar Epirus’un saldırılarına direndi. Pyrrhus’un Argos kentindeki çatışmalarda öldürülmesiyle sefer son buldu.
Viyana Kuşatması (Siege of Vienna) 1529
1529’da Viyana Kuşatması, Kanuni Sultan Süleyman tarafından yönetilen Osmanlı ordualrıının Avusturya’nın Viyana kentini ele geçirme girişimidir. Kuşatma, Osmanlı İmparatorluğu’nun gücünün zirvesine ve Orta Avrupa’daki Osmanlı genişlemesinin maksimum düzeyine işaret ettiği bir dönemde gerçekleşti. 19 gün süren kuşatma sürecinde iki taraftan yaklaşık 25.000 asker öldü.
Malta Kuşatması (Siege of Malta) 1940-42
Britanya’nın Akdeniz’deki stratejik deniz ve hava üssü konumundaki Malta, hem Akdenizdeki hakimiyet hem de kuzey Afrikanın ele geçirilmesi açısından önemi nedeniyle İkinci Dünya Savaşı’nda 1940-1942 yılları arasında, Alma ve İtalyan birliklerinin hava, deniz ve kara saldırılarına hedef oldu.
Kandiye Kuşatması (Siege of Candia) 1648-69
Kandiye Kuşatması, Venedik hakimiyetindeki Girit’in tamamen Osmanlı imparatorluğuna dahil olmasını sağlayan savaştır. 21 yıl süren kuşatma, Ceuta Kuşatması’ndan sonra, tarihteki en uzun kuşatmadır. Rodos, Girit, Kıbrıs gibi stratejik konuma sahip adaların fethi, Doğu Akdeniz’deki Osmanlı hakimiyetini arttırmıştır.
Yorktown Kuşatması (Siege of Yorktown) 1781
Alman Muharebesi veya Küçük York Kuşatması olarak bilinen Yorktown Kuşatması, ABD ve Fransız birliklerinin 21 gün süren bir kuşatma sonucu 19 Ekim 1781’de Yorktown’ı ele geçirmesi, İngiliz birliklerinin teslim olması ile son buldu. Fransız ve ABD birliklerinin İngilizleri mağlup ettiği bu savaş, Kuzey Amerikadaki son büyük kara savaşı oldu. (www.uztarih.com)
Troya Kuşatması (Siege of Troy) MÖ 12.yy
Savaş, Yunan mitolojisindeki en önemli olaylardan biridir ve en çok özellikle Homer’in İlyadası aracılığıyla, Yunan edebiyatının birçok eseriyle anlatılmıştır. Eski Yunanlılar, Truva Savaşını, M.Ö. 13. ya da 12. yüzyılda gerçekleşmiş olan tarihi bir olay olarak gördüler. Truva, türkiye’de Çanakkale Boğazı yakınlarında yer almaktadır. Truva Savaşı’nın arkasında tarihsel bir gerçeklik olup olmadığı tartışmaya açık bir sorudur. Homerik hikayelerin, Tunç Çağı’nda Miken Yunanlıları tarafından çeşitli kuşatmalar ve keşif hikayelerinin bir birleşimi olduğu sanılmaktadır. Truva Savaşı’nın öykülerinin, belirli bir tarihsel çatışmadan kaynaklandığına inananlar, genellikle M.Ö. 12. ya da 11. yüzyıla tarihlendirir
Alesia Kuşatması (Battle of Alesia) MÖ 52
Alesia Muharebesi veya Alesia Kuşatması, MÖ 52’de, Mandubii kabilesinin önemli bir merkezi olan Alesia da gerçekleşen Galya Savaşları’nda yaşanan bir kuşatmadır. Julius Caesar ordusu tarafından Arverni’nin Vercingetorix önderliğinde birleşmiş Galya kabilelerinin bir konfederasyonuna karşı savaşıldı. Alesia savaşı Fransa ve Belçika’da Gallic bağımsızlığının sonunu ilan etti.
Cebelitarık Kuşatması (Siege of Gibraltar) 1779-83
George Augustus Eliott yönetimindeki İngiliz garnizonu ilk olarak 1779 Haziran’ında İspanya tarafından ablukaya alındı. Ancak bu durum, 1780 ve 1781 yıllarında iki yardım konvoyunun yetişmesiyle başarısız oldu. İspanyol kuvvetlerine, Fransız kuvvetleri tarafından 1782 yılında yapılan takviyelerde yeterli olmadı. Kuşatma, 7 Şubat 1783’te sona erdi. Cebelitarık hala İngiliz sömürgesidir. (www.uztarih.com)
Stalingrad kuşatması (Siege of Stalingrad) 1942-43
Hava saldırılarındaki şiddetli yıkım, şiddetli sokak çatışmaları ve sivillere yönelik doğrudan saldırılarla tarihe geçen bu savaş, savaş tarihindeki en büyük (yaklaşık 2.2 milyon personel) ve en kanlı (2 milyona yakın ölü, yaralı veya ele geçirilen) savaş olarak görülüyor.
Stalingrad’ı ele geçirmek için Alman taarruzu, 6. Ordu ve 4. Panzer Ordusunun unsurları kullanılarak Ağustos 1942’de başladı . 1943 yılında kent merkezinde kuşatılan Alman 6.ordusu 1943 şubatında teslim oldu. Savaş yaklaşık 6 ay sürdü
Kudüs Kuşatması (Siege of Jerusalem) 1099
Fransa krallığı, İngiltere krallığı, Kutsal Roma Cermen imparatorluğu ve Puglia krallığından oluşan haçlı orduları, 8 günlük bir direnişin ardından, Fatımi ordusunun, zarar görmeden şehirden ayrılmak kaydıyla teslim olmasıyla, haçlılar şehri ele geçirdi. Tarih kitapları şehir teslim alındıktan sonra Müslüman ve Yahudi yaklaşık 70.000 sivilin katledildiğini yazar.
Kudüs Kuşatması (Siege of Jerusalem) 1187
Selahaddin Eyyubi liderliğindeki Müslüman orduları, 12 gün süren kuşatma sonunda, haçlı birliklerinin serbest kalmaları koşuluyla teslim olmasıyla şehri ele geçirdi.
Boston Kuşatması (Siege of Boston) 1775-76
Amerikan bağımsızlık savaşı sürecinde yaşanan Boston kuşatması, birleşik koloni ordusunun, İngilizler için önemli bir liman kenti olan Boston’u, karadan yapılan 11 aylık kuşatma sonucunda ele geçirmesiyle son bulmuştur.
